აპრილი თავისა და კისრის კიბოს ცნობიერების ამაღლების თვეა, რაც მიზნად ისახავს საზოგადოებაში ინფორმირებულობის გაზრდას, დაავადების ადრეული დიაგნოზის მნიშვნელობის ხაზგასმას და პრევენციული ზომების შესახებ ცოდნის გავრცელებას. მიუხედავად იმისა, რომ ეს დაავადება შედარებით ნაკლებად ცნობილია, მისი დროული გამოვლენა და მკურნალობა მნიშვნელოვნად ზრდის გამოჯანმრთელების შანსებს.

რა არის თავისა და კისრის კიბო?

თავისა და კისრის კიბო მოიცავს ავთვისებიან წარმონაქმნებს, რომლებიც ვითარდება პირის ღრუში, ხორხში, ხახაში, ნერწყვის ჯირკვლებში და სხვა ახლომდებარე სტრუქტურებში. ყველაზე გავრცელებული ტიპი არის ბრტყელუჯრედოვანი კარცინომა, რომელიც ლორწოვანი გარსის უჯრედებიდან წარმოიქმნება.

თავისა და კისრის კიბოს განვითარების მთავარ რისკფაქტორებს შორისაა:

• მოწევა და ალკოჰოლი – თამბაქოს მოხმარება და ალკოჰოლის ჭარბი დოზით მიღება მნიშვნელოვნად ზრდის დაავადების რისკს.

• ჰუმანური პაპილომავირუსი (HPV) – ზოგიერთი ტიპის თავისა და კისრის კიბო დაკავშირებულია HPV-თან, რაც განსაკუთრებით აქტუალურია ახალგაზრდა მოსახლეობაში.

• არაჯანსაღი კვება – ხილისა და ბოსტნეულის ნაკლებობა დიეტაში შეიძლება დაკავშირებული იყოს ონკოლოგიური დაავადებების განვითარებასთან.

• მუდმივი მზის ზემოქმედება – ეს რისკფაქტორი განსაკუთრებით ეხება ტუჩის კიბოს.

თავისა და კისრის კიბოს ადრეულ სტადიაზე სიმპტომები შეიძლება შეუმჩნეველი იყოს, მაგრამ ყურადღება უნდა მივაქციოთ შემდეგ ნიშნებს:

• ხანგრძლივი ხმის ჩახლეჩა

• ყლაპვის გაძნელება

• ხანგრძლივი ტკივილი ყელში ან ყბაში

• უმიზეზო შეშუპება ან წყლული პირის ღრუში

• ერთმხრივი ყურის ტკივილი

• აუხსნელი წონის დაკლება

თავისა და კისრის კიბოს თავიდან აცილება შესაძლებელია ცხოვრების წესის შეცვლითა და რეგულარული სამედიცინო შემოწმებით. პრევენციისთვის მნიშვნელოვანია:

• თამბაქოსა და ალკოჰოლის თავიდან არიდება

• HPV-ის ვაქცინაცია

• მზისგან დაცვა და ტუჩების მზისგან დამცავი ბალზამების გამოყენება

• ჯანსაღი კვება და რეგულარული ფიზიკური აქტივობა

ადრეული დიაგნოსტიკა მნიშვნელოვნად ზრდის მკურნალობის წარმატების შანსს, ამიტომ რეგულარული ვიზიტი სტომატოლოგთან და ყელ-ყურ-ცხვირის ექიმთან აუცილებელია.

თავისა და კისრის კიბოს ცნობიერების ამაღლების თვე გვახსენებს, რომ ამ დაავადების დროული აღმოჩენა და პრევენცია გადამწყვეტ როლს ასრულებს სიცოცხლის გადარჩენაში. მნიშვნელოვანია საზოგადოების ინფორმირება, რათა უფრო მეტმა ადამიანმა იცოდეს რისკფაქტორები, სიმპტომები და ადრეული დიაგნოსტიკის მნიშვნელობა.

თუ გაქვთ რომელიმე ზემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომი, ნუ გადადებთ ექიმთან კონსულტაციას – ადრეული ნაბიჯები თქვენი ჯანმრთელობისთვის გადამწყვეტი შეიძლება აღმოჩნდეს.